De tiende wisseltentoonstelling in de St. Willibrorduskerk Deurne gaat over leven en dood, rouwgebruiken en -rituelen, thuis, in de kerk, op begraafplaatsen. “Gij kent dag noch uur”, staat ergens in het evangelie van Matteüs. Dat klinkt dreigend.

Een van de weinige zekerheden die een mens kent, is dat hij zal sterven. Met elke seconde die wegtikt, komt ook de voltooiing van het leven dichterbij. Toch ligt onze verhouding met het einde van het leven meestal moeilijk. We willen er eigenlijk niet van weten. Tegelijk proberen wij manieren te zoeken om om te gaan met loslaten en afscheid nemen. De tradities die in de loop der jaren in onze omgeving zijn gegroeid en ook veranderd of juist ontstaan, zijn de rode draad van de expositie. De omgang met leven en dood is een rijk thema, waarover we veel kunnen laten zien.

Mede dankzij de zeer welwillende medewerking van Heemkundekring H.N. Ouwerling is er enorm veel informatie beschikbaar. Bijzonder zijn de fotoreportages van diverse uitvaarten, zoals die van Hanneske Franssen in Vlierden of die van Henk Bouwmans in Zeilberg. Wat daarbij opvalt is dat er in de jaren vijftig/zestig van de vorige eeuw veel werk werd gemaakt van de rouwstoet van huis naar kerk en kerk naar begraafplaats. Het lijkt wel de kunst om die stoet zo lang mogelijk te maken, uit respect voor de overledene waarschijnlijk, maar misschien ook om het moment van loslaten en afscheid nemen zo lang mogelijk uit te stellen.

De eigentijdse versie van de rouwstoet is de stille tocht. Rond het overlijden van een Neerkants gezin bij de vliegtuigramp van vlucht MH17 vorig jaar, heeft de Neerkantse gemeenschap laten zien hoe bewonderenswaardig sterk zij is om het verdriet en de verbijstering te vertalen in een waardevolle herdenking. Het fotoboek dat daarvan gemaakt is, ligt ter inzage.

De rouwkoets van Van Kessel is natuurlijk een geweldige blikvanger. De historie van de uitvaartonderneming karakteristiek voor Deurne. Dat geldt ook voor de vier Deurnese gilden. Zoals vroeger vanuit de buurt de begrafenis van een buurtgenoot geregeld en begeleid werd, zo doen de gilden dat nog altijd voor hun overleden gildebroeders. De symboliek daarbij is indrukwekkend: de dodenmars op de omfloerste trom; het koningszilver dat even op de kist legt en zo eer brengt aan de overledene - deze is voor één moment koning -; het hoofdvaandel dat anders nooit de grond mag raken, maar nu diep neigt tot in het graf.

Op het grondgebied van onze parochie liggen maar liefst 14 begraafplaatsen. Het is de moeite waard om eens de fiets te pakken en ze te bezoeken. Het 125 jaar oude, pas gerestaureerde torenuurwerk - een prachtig staaltje techniek - past misschien niet helemaal binnen het thema van de expositie. Maar tijd en eeuwigheid liggen dicht bij elkaar. En de kerkklokken geven niet alleen de tijd aan maar luiden ook bij elke uitvaart. De Willibrordusklok in de toren van de kerk draagt het opschrift: “Ik roep met luider stemme al degeen, die sterven moet: Laat het kwaad en doe het goed.”

De werkgroep Wisseltentoonstelling wenst u veel kijkgenot toe.

(0493) 31 24 86
info@heiligewillibrorddeurne.nl
www.heiligewillibrorddeurne.nl