ZOMERCURSUS: Dieper dan het diepste zelf.

De kern van de persoon in de mystieke literatuur

Van zondag 21 augustus tot donderdag 25 augustus

Op zoek naar je diepste zelf, luisteren naar je diepste zelf, leven in je diepste zelf, je diepste Zelf verwezenlijken, geluk vinden in je diepste zelf… Wie even googelt op het internet vindt talloze spirituele scholen die, hoe verschillend hun oorsprong ook is, deze zoektocht naar ‘het zelf’ – al dan niet met een hoofdletter – gemeen hebben. Er spreekt een diep verlangen uit naar een fundament, een onwankelbare basis waarop men zijn leven in vrijheid en geluk kan uitbouwen.

Deze beweging, die toch wel kenmerkend is voor onze cultuur, lijkt daarmee aan te sluiten bij de christelijke mystieke traditie van ‘de weg naar binnen’, die de ervaring van de ontmoeting met God situeert in de kern van de menselijke persoon. Mystieke schrijvers gebruiken verschillende beelden voor deze ‘plaats’ van de diepste vereniging met God, naargelang de traditie waarin ze staan en het perspectief van waaruit ze erover spreken: ‘top’ of ‘hoogste punt’ van de ziel, ‘vonk’, ‘centrum’, ‘grond’, ‘substantie’, ‘wezen’, ‘citadel’, ‘zevende verblijf’, ‘kamer’, ‘afgrond’, ...

Bedoelen zij daarmee het ‘zelf’ zoals we dat aantreffen in hedendaagse spirituele stromingen? Dat valt te betwijfelen. In elk geval is het zo dat voor hen de kern van de menselijke persoon fundamenteel relationeel is: relatie van het schepsel met de Schepper, die gedragen wordt door de liefdesgemeenschap van de Vader en de Zoon.

Zelfs toen bepaalde stromingen in de theologie en de filosofie van de late Middeleeuwen (met name het nominalisme) de menselijke persoon in laatste instantie als een op zichzelf staand individu - een ‘ik’ of ‘zelf’ - gingen beschouwen, heeft de mystieke traditie het besef van het relationeel fundament van de menselijke persoon bewaard.

Jan van Ruusbroec beschrijft de diepste kern van de mens als openheid op God, als een “wezenlijke eenheid van onze geest met God”. In het diepste van zichzelf is de mens niet een gesloten subject, een eenzaam, op zichzelf teruggeplooid, statisch ‘zelf’, maar levende relatie, vereniging met God. Een relatie die hem niet vervreemdt van zichzelf, wel integendeel; ze maakt, aldus Ruusbroec, de “natuurlijke adel” van de mens uit, die dankzij de fundamentele, onvervreemdbare band met God ontvankelijk is voor echte ontmoeting met de A(a)nder – voorbij aan zichzelf -, tot en met de mystieke eenwording.

Ruusbroecs evocatie van de levende werkelijkheid van deze ‘wezenlijke eenheid’ met God is subliem: “Dese weselijcke eenicheit ons gheests met Gode die en besteet op haere selven niet, maer si blivet in Gode, ende si vlietet ute Gode, ende si hanghet in Gode, ende si keeret weder in Gode alse in hare eewighe sake, ende si en sciet nie van Gode, noch nummermeer en doet na deser wijs. Want dese eenicheit es in ons in bloter natueren. Ende sciede de creatuere van Gode, si viele in een puur niet. (…)Dit es de edelheit die wij hebben van natueren in die weselijcke eenicheit ons gheests, daer hy natuerlijcke vereenicht es met Gode.” (*)

Die geestelike brulocht.

(*) Deze wezenlijke eenheid van onze geest met God bestaat niet op zichzelf, maar zij blijft in God en zij vloeit uit God en zij hangt in God en zij keert terug in God als in haar eeuwig beginsel; en zij scheidde nooit van God, en zal het in dit opzicht ook nooit doen. Want deze eenheid is in ons vanwege de loutere natuur. En zou het schepsel van God scheiden, het zou in een puur niets vallen. (...) Dit is de adel die wij van nature bezitten in de wezenlijke eenheid van onze geest, waar deze natuurlijkerwijze met God verenigd is.

In deze 16de zomercursus verkennen we de kern van de persoon, zoals die in de mystieke literatuur verwoord wordt. Zoals steeds staat tekstlezing met commentaar centraal.

Het cultureel programma voorziet een film op maandagavond en op woensdagavond een concert.

U moet geen specialist zijn om aan deze cursus deel te nemen. Enige vertrouwdheid met mystieke literatuur is wel nuttig.

In deze zomercursus verkennen we de kern van de menselijke persoon zoals die beschreven wordt in de mystieke literatuur. Aan het woord komen:

De open geest in de mystieke literatuur

P. Rob Faesen (Leuven), jezuïet, prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen.

Het mysterie van de persoon geworteld in Gods mysterie. John Zizioulas, met teksten van kerkvaders.

Dhr. Joris Van Ael (Gent), iconograaf.

Zoektocht. Van Paulus tot Louis Lavelle, over Augustinus en Julian of Norwich: hoe het zelfbewustzijn ons tot bij een Godsbewustzijn kan brengen.

Br. Benoît Standaert (Loppem-Zevenkerken), benedictijn Abdij Zevenkerken.

Willem van St.-Thierry

P. Paul Verdeyen (Heverlee), jezuïet, prof. em. Universiteit Antwerpen (Ruusbroecgenootschap).

Eckhart

Dhr. Satoshi Kikuchi (Leuven), projectonderzoeker KU Leuven.

Jan van Ruusbroec

P. Guido de Baere, jezuïet, prof. em. Universiteit Antwerpen (Ruusbroecgenootschap).

Arnhemse mystieke preken

Mevr. Ineke Cornet (Leuven), projectonderzoeker KU Leuven.

Saint Jean de la Croix, ou Dieu à la rencontre de l’homme

R.P. Max Huot de Longchamp (Mers-sur-Indre), directeur Centre Saint Jean de la Croix, Courtioux, Mers-sur-Indre. (lezing in het Frans)

Evangelische Peerle

Dhr. Dirk Boone (Drongen), directeur Oude Abdij van Drongen.             

Programma

Zondag 21 augustus

19u Inleiding

19u15 De open geest in de mystieke literatuur

Rob Faesen

Maandag 22 augustus

10-12u Het mysterie van de persoon geworteld in Gods mysterie.

Joris Van Ael

15-17u Hoe het zelfbewustzijn ons tot bijeen Godsbewustzijn kan brengen.

Benoît Standaert

20u Film

Dinsdag 23 augustus

10-12u Willem van St.-Thierry

Paul Verdeyen

15-17u Eckhart

Satoshi Kikuchi

Woensdag 24 augustus

10-12u Jan van Ruusbroec

Guido de Baere

15-17u Arnhemse mystieke preken

Ineke Cornet

20u concert

Donderdag 25 augustus

10-12u Saint Jean de la Croix

Max Huot de Longchamp

14u30-16u30 Evangelische Peerle

Dirk Boone

Kosten

Volledig verblijf in volpension, cursus en cultureel programma inbegrepen:

237 euro (kamer met douche en toilet, excl. lakens)

U kunt het programma ook in modules volgen.

De tarieven vindt u in de tabel.

Studenten zonder beroepsinkomsten genieten een korting van 20% (cursus en verblijf). Voeg bij uw inschrijving een kopie van uw studentenkaart.

www.oudeabdij.be
info@oudeabdij.be
09/226 52 26